Auteur: Jan Doms & Paul Bogaert

Jan Doms

Jan Doms studeerde beeldhouwen en kunst- en cultuurgeschiedenis aan de Academie Tilburg (1970-1976). Hij studeerde respectievelijk af op bewegende sculpturen (verenbandstaal), de Russische avant-garde en stadsgeschiedenis. Daarna volgde hij cultuurwetenschappen aan de Universiteit van Tilburg (1987-1991), in het bijzonder gericht op de materiële cultuur, toegespitst op architectuur en stedenbouw. Hij maakte door de jaren heen regelmatig studiereizen in Europa en in Brazilië om stedelijke vernieuwingsprocessen in relatie tot ruimte, kunst, cultuur en economie te bestuderen.

Vanaf 1978 startte Jan Doms zijn loopbaan als beeldhouwer / performer met de projecten ‘Kings Dress’ en ‘Double Whip’ in de studio’s van het Nederlands Danstheater; een samenwerking met de Israëlische danseres Rina Shenfeld. Daarna volgden er vele tentoonstellingen en optredens in Nederland België en Duitsland. In 1988 richtte hij samen met JanHein van Stiphout De Maatschap internationaal op. Kenmerkend zijn de vele spectaculaire grootschalige projecten die op bijzondere locaties, in musea en in theaters werden uitgevoerd, onder andere in samenwerking met Peter Hofland (electronica), Louis Toebosch, Willem Tanke, Nico Langenhuizen, Paul van Kemenade, Eric van de Westen, Jeroen van Vliet en Yvonne ©. Overzichten van zijn bewegende sculpturen waren te zien in Stedelijk Museum Roermond (1990 / 1992) en in Stadtmuseum Meissen (2000 Dresden) Duitsland). In 2002 vormde het project WIND het hoofdprogramma van de Biënnale van Rotterdam. In 2003/04 bouwde Jan Doms in de Hilvaria Studio’s ‘Villa Entartung’ en in januari 2005 is er weer een tentoonstelling van nieuwe beelden en tekeningen te zien in Galerie Kathareze.

Naast het maken van beelden en het uitvoeren van projecten was hij in de periode 1979-2000 directeur van de Tilburgse Kunststichting. Hij realiseerde nieuwe podia voor theater en dans (De Vorst) en voor beeldende kunst en media (FAXX | Kunstuitleen | Duvelhok) en adviseerde jarenlang het gemeentebestuur van Tilburg terzake Kunst in de Openbare Ruimte. Tevens nam hij in de die periode mede het initiatief tot de oprichting van het CAST, Centrum voor Architectuur en Stedebouw Tilburg en stichtte het fonds voor bijzondere kunstpublicaties samen met de ABN-AMRO. Hij ontving in 1997 de Tilburg Moderne Industriestadprijs.

In 2001 richtte hij LEF stadsdynamica op en werkte (2002/03) voor het NIROV, Nederlands Instituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting in Den Haag als programmamanager architectuur, stedenbouw en landschap. Hij was onder andere projectleider voor de prestigieuze Bouwfondsprijsvraag voor architectonisch ontwerp ‘Het Aanzien van Nederland III’ (uitgezonden door de NPS).

Jan Doms publiceerde veelvuldig. Bekend zijn de series ‘Documenten’ over beeldende kunst, ontwerp en architectuur, kunst in de openbare ruimte Tilburg, ‘de wasserij, instantmuseum voor kunst van het onvolmaakte’ en de biografie Jos. Bedaux ~ architect, de publicatie ‘De grote Stad Assisië ~ een ruimtelijke transformatie’ (S & RO) en ‘STEEN landschap’.

Op literair gebied schreef hij het theaterstuk ‘Hofdame’ en de hoorspelen ‘Vorst’, ‘Judaskuss’ en ‘Het Paleis om vier uur in de ochtend’. Deze hoorspelen vormden mede de basis voor gelijknamige projecten die door De Maatschap internationaal in Nederland, België en Duitsland werden uitgevoerd. Tijdens zijn reis op de wilde vaart (1997) hield hij een scheepsjournaal bij dat is gepubliceerd op de website van cultureel Brabant.(www.cubra.nl)

Paul Bogaert: “Alles is verbindbaar”

“Als je niet aanvaart dat alles verbindbaar is, dan betekent dat dat een onverwachte gebeurtenis je hele constellatie, je plannen en je ideeën onderuit kan halen. Het is beter er van uit te gaan dat dingen voortdurend afhankelijk zijn van verandering en van wisseling van optiek. Alles is op de een of andere manier te verbinden wanneer je de bereidheid en de moed hebt dat te accepteren”.

Bij het vervaardigen van zijn grafische werk hecht Paul weinig waarde aan zijn eigen vooropgestelde ideeën. In plaats daarvan is hij voortdurend geconcentreerd op de wendbaarheid van het beeld. Bijvoorbeeld bij het maken van lino’s: “tijdens het proces van uitsteken en wegsnijden ben ik continu alert op wat het beeld te zien geeft, op de onvoorspelbare en onvoorziene mogelijkheden waarop ik kan reageren”.

Wat Bogart in het maken van lino’s fascineert is de directheid van werken en de eenvoud en de beperkingen van het medium. Het wegsnijdenof uitsteken houdt een teloorgang van zwart ten opzichte van wit in; het betekent de letterlijke en figuurlijke vergankelijkheid van het zwart in. Het is een treffen van donker en licht, soms een strijd, soms een samenspraak. Paul is uit op een confrontatie, niet op ‘harmonie’. “Ik geloofzelf meer in het conflictmodel, omdat een conflict indringender is. Het kan een aanloop betekenen tot een oplossing of opluchting. Maar het is aan de kijker om die er evt. uit te halen”.

Paul maakt lino’s, houtsneden en schilderijen.

Paul studeerde zowel aan de Academie voor Beeldende vorming in Tilburg, als aan de Academie voor Beeldende Vorming St. Joost te Breda.

Vanaf 1986 exposeert Paul veelvuldig.

Werk van Paul is onder andere opgenomen in collecties van het Bonnefantmuseum, Maastricht. De Gemeente Tilburg. En diverse bedrijven en particulieren.