Van witte paleizen en gouden glimlachen

Potverdorie, er komt een kamelenrace in Tilburg! En potverdorie, het pand van de Weggeefwinkel bleek niet weg te geven, sterker nog, niemand wil het huren! Mooi om in Verweggistan toch komkommertijd in Tilburg mee te kunnen maken. Ook dat pleit ervoor, dat TilburgZ moet blijven! Laten we wel wezen, de meeste dieren hebben het in Nederland slechter dan in de landen waar ik vertoef, maar over de bio-industrie wordt met geen woord gerept. Waarna we weer een kiloknaller uitzoeken in de supermarkt. Kamelen, daar maken we ons druk over. Knuffel-activisme, zeehondjesjongen-natuurbevlogenheid. En Weggeefwinkel Noppes: hier blijkt Naber een hele scheve schaats te rijden, voor straf 10 extra butsrondjes op de kameel en samen met Noppes een nieuw tijdelijk pandje uitzoeken, lijkt mij. Ze hebben vast iets moois weg te geven. (Noppes zit inmiddels op HvB-laan 39)

In Mashad, Iran bleek ik te lang op mijn Turkmeense transitvisum te moeten wachten. Op donderdag en vrijdag een dicht consulaat dus op zaterdag kan ik het visum afhalen. Maar het Iraanse visum loopt op vrijdag af en kan ik ook niet verlengen op donderdag en vrijdag. Dat krijg je met 12 Imams in je godsdienst: altijd heeft er wel 1 een geboorte- of sterfdag om te vieren en vrijdag is het Jom’é, dus dan werk je sowieso niet. Voor overheid of consulaat dan, alle zelfstandigen zijn elke dag open van vroeg tot laat. Ik kan makkelijk een dag illegaal in Iran verbljven zo blijkt aan de grens, men wenst me een goede reis en rept er niet eens over, geen boete, niets!

Turkmenistan heeft van de Sovjet-tijd het strakke regime overgenomen. Megalomanie is dit regime niet vreemd. Vooral de hoofdstad staat vol met protserige witte marmeren paleizen. Niet in gebruik, evenals de grote parken waar geen mens in mag. Ze worden volop bewaterd, terwijl het hele land kampt met een enorm watertekort. De oude president, ‘Turkmenbashi’, liet in de hoofdstad Ashgabat een groot gouden standbeeld van zichzelf plaatsen, dat altijd met de zon meedraait. Helaas is dat onder de nieuwe president verdwenen. Zou Tilburg het niet kunnen krijgen voor de Hasseltrotonde?

In Turkmenistan valt al fietsend vooral de hitte op. Ik start elke dag vroeger, de laatste ochtend om half 3. Een uur fietsen in maanlicht (bijna een kameel geramd), dan anderhalf uur wassend daglicht alvorens de zon zelf (helaas) weer opdoemt. Slapen: wildkamperen op het 3 meter hoge dak van een theetafel, omdat er slangen kunnen kruipen. De boer nodigt me zelf hiertoe uit. De tweede dag bij een doodarm maar gelukkig boerengezinnetje: zij buiten en ik in de aircokamer. De zoon leert me hoe Bluetooth werkt op mijn telefoon: achterlijk zijn ze hier niet, alleen hun leiders! Nog in het donker langs de blaffende hond en de politiepost gefietst, bij nader inzien helemaal niet slim, zeker niet in dit land, maar ik kom er gelukkig mee weg. Zowel hier als in Uzbekistan is de bevolking niet vrij om te gaan en te staan waar zij wil, zelfs niet in het eigen land. Vandaar al die politieposten met betonblokken op de weg. Het lijkt verdorie de Tilburgse binnenstad wel, of is die Cityring nu eindelijk af? De vierde dag moet ik noodgedwongen om 11 uur stoppen met fietsen: 40 graden. Bij het ‘restaurantje’ (soep met schapenbot) is een ruimte met airco. Om 3 uur is het 49 graden, in de schaduw! De laatste dag moet ik door de middaghitte door, want het visum loopt vandaag af. Een kwartier voor de grens sluit bereik ik na 163 km en fikse tegenwind de grens en ontloop zo 1000 dollar boete. Of zouden de Turkmenen net zo soepel geweest zijn als de Iraniërs? Ik hoef het niet te weten en neem uitgeput een taxibusje naar Bukhara, Uzbekistan.

Bukhara en Samarand, op de vermaarde zijderoute. Waren eigenlijk deel van Tadjikistan, maar Stalin trok een streep en toen was het Uzbekistan. De hele regio is door deze verdeel- en heers-tactiek beïnvloed. Ook de Kirgizische en Kazakse grenzen zijn erg arbitrair. In een regio waar juist samenwerking zou kunnen helpen, staan dit soort conflicten positieve ontwikkelingen veelal in de weg. Zoals Tilburg en Gool, zeg mar. Om over Unent maar te zwijgen… Deze twee steden zijn echt wonderschoon, ze ademen honderden jaren geschiedenis en juist geen strenge Islam zoals blijkbaar de Tempels van de Haat in Limburg wel doen. Wat tijdens de hele reis door dit Islamitische gebied opvalt, is de enorme verdraagzaamheid en gastvrijheid van de meeste mensen. Het mag haast een wonder heten, dat het ondanks de interne verdeeldheden, de lukraak bij elkaar gezette volken en stammen en de post-sovjet frustraties eigenlijk zelden uit de hand loopt in dit gebied. De mensen in Uzbekistan blijven me maar begroeten en “Odkuda?” roepen (“Waar kom je vandaan?”). Ik blijf dit ook vriendelijk beantwoorden, al slipt er weleens een “North-Korea” doorheen als het me teveel wordt. Wat opvalt in Uzbekistan: de tandarts zit duidelijk niet in het ziekenfondspakket hier. “Het Land van de Gouden Glimlach.”