De documentairefilm Pina van Wim Wenders draait nu. Deze 3D-film is een ode aan de Duitse danseres en choreograaf Pina Bausch, die in 2009 op bijna zeventigjarige leeftijd overleed. Dertig jaar lang was ze de artistieke directeur van het Tanztheater in Wuppertal. De film biedt een terugblik op haar leven, werk en visie. Het is een en al poëzie. De gedanste woorden duren 100 minuten.
Veel scènes komen telkens terug in Café Muller. Hier werkt de regisseur als een geoefende dichter met herhaling. De dansers gaan soms naar buiten: in de stadsruimte van Wuppertal, onder een metrorail, op een grasheuvel, in een fabrieksterrein of op de rand van een afgraving.
Café Muller was een van de bekendste gechoreografeerde stukken van Bausch. De conditionerende kracht van herhaling wordt in Café Muller gedemonstreerd in een scene waarin een stel elkaar omhelt. Een man haalt de twee personen uit elkaar terwijl ze lichtjes blijven kussen. Dan tilt hij de vrouw op de armen van haar partner, maar laatstgenoemde laat haar vallen. Ze vliegen terug in hun aanvankelijke omhelzing en het proces start van vooraf. Ook als de externe corrector weggaat, gaat hun aangeleerde gedrag sneller en sneller door.
Wenders gebruikt interviews met de dansers om hun persoonlijke ervaringen van Pina met het publiek te delen. Soms zeggen ze iets, soms niets. Dan moet de dans die daarop volgt, alles zeggen.
Een stel doet bijvoorbeeld een val- en vangdans in een lege zaal met grote vierkante ramen. Met de dans brengen ze de hele ruimte in wiegende beweging.
“Pina had de meest priemende ogen. Ze zag iets in mij waarvoor ik bang was en wat ik nog niet aan kon.”
“Zelfs met haar ogen dicht zag ze alles.”
“Pina ging zo vlug, ik denk dat ze alles net zo achterliet.”
En dan volg een jeugdige stoelendans buiten op een grasheuvel. De meegaande onomatopee uit de dichtkunst ontbreekt niet: “hee hee hee”
Zelf was haar motto: “Dans, dans, anders zijn we verloren.”
Foto:
Ditta Miranda Jasifi in een scene van de film Pina