EELT (diversen)

Het is mooi dat Tilburg zich het verleden herinnert door industrieël erfgoed  nieuw leven in te blazen.
Het Duvelhok zal worden gestaureerd en er ligt een raadsvoorstel om historische ensembles op de linten zo goed en zo kwaad als het kan te beschermen. Het Textielmuseum en De Pontmuseum zijn ware huzarenstukjes en ook het nabijgelegen Eliasterrein met prachtige vernieuwbouw is een parel in hergebruik van industrieël erfgoed.

Om geïnspireerd te raken door duurzaam hergebruik van historische industriële gebouwen hoeven we maar even over de grens te gaan. Het Ruhrgebied met steden als Essen, Duisburg, Dortmund: overal zijn oude fabrieken tempels van cultuur en bedrijvigheid. Indrukwekkend is de oude kolenmijn en industriecomplex Zollverein Oberhausen dat sinds 2001 op de werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Niet voor niets heeft heel de regio in 2010 zich  met grote zeggingskracht gemanifesteerd als Culturele Hoofdstad 2010 en het Zollverein geldt als hét symbool  daarvan.
Op veel kleinere schaal heeft Tilburg in de komende jaren ook een bouwopgave waarbij oud en nieuw verbonden moeten worden. De ambitie om de Spoorzone te gaan ontwikkelen vraagt om een zorgvuldig omgaan met ‘rood’ en ‘groen’, met stenen en natuur. Bestaande historische gebouwen zijn daarbij de scharnierpunten waarop de ontwikkeling zal moeten plaatsvinden. Het zijn de bakens in de geschiedenis van de stad.

Eigenlijk is het enorm jammer dat het huidige inzicht van hergebruik niet vele jaren geleden opgeld heeft gedaan. Wat zou de Tuinstraat vandaag de dag bijvoorbeeld een ander karakter hebben gehad als de spinnerij van Jurgens in 1980 herverdeeld was in woningen ipv de spuuglelijke appartementen die ervoor in de plaats zijn gekomen. Vaak is het te laat om te herijken, soms misschien te vroeg. Het ‘jonge’ MIDIgebouw als een typisch exponent van de architectuur uit de jaren zestig is onder dramatische omstandigheden behouden. Wellicht in de ogen van velen een ‘te jong’ gebouw om te beschermen. Maar ook jonge gebouwen gaan als ze tijd van leven krijgen op enig moment historisch worden, kind van hun tijd van ontstaan. Als in de loop der tijd de afstand groot genoeg is zal er mogelijk anders aangekeken worden over de MIDIoorlog aan het begin van de 21^e eeuw.Het volgende probleem op dit gebied heeft zich al aangediend. Wat te doen met het Drögecomplex ? Hogere Machten in de Randstad zorgen ervoor dat de collectieve gemeenteportemonnee inmiddels zo dun is geworden dat het onverantwoord is als overheid hierin te investeren. Alsof dit al niet erg genoeg is ziet ‘de markt’ er geen brood in om plannen te ontwikkelen die passen bij het historisch karakter van het gebouw. Want bij ontwikkelaars telt alleen het economisch belang van het zo snel en zoveel mogelijk verdiende geld. En de Tilburgers (en hun bestuurlijke vertegenwoordigers) zouden het liefst zien dat het gebouwencomplex een betekenisvolle herbestemming krijgt. Het zal dus nog wel heel wat voeten in aarde hebben voor er spijkers met koppen worden geslagen.Het is dan ook – zeker in crisistijd- heel goed dat in de aanloop naar een definitieve bestemming van historische gebouwen deze met tijdelijke manifestaties een invulling krijgen.

Voor de Aabe Wollen Stoffenfabriek in Tilburgzuid zijn na veel gepalaver inmiddels plannen ontwikkeld voor gedeeltelijke sloop en gedeeltelijke restauratie. Dat duurt nog even en voorlopig kan dit complex tijdelijk gebruikt worden als prachtig decor voor culturele manifestaties.In 2005 maakte Fundamentfoundation ( bekend o.a. ook van de Warandetentoonstellingen en het Grottopaviljoen aldaar) er de schitterende tentoonstelling ‘SPACE now and then’ met spectaculaire beeldende ingrepen. Een keur aan internationale kunstenaars bezetten de vervallen hallen en de organisatie stond borg voor een uitstekend educatief programma waar vele scholen in Tilburg dankbaar gebruik van maakten.Vele Tilburgers vergaapten zich aan de installaties en aan het gebouw. Herinneringen werden gemengd met nieuwe indrukken en onverwachte beelden.

En nu ligt er een nieuw initiatief. Een waarbij niet de internationale crème de la crème voor het voetlicht treedt maar de Tilburgers zélf van 8 tot 80 worden uitgenodigd mee te doen. ‘Eelt’  heet de theatervoorstelling die de afrap mag maken voor het programma ‘Tilburg Textiles’ waarmee Tilburg zich in 2011 wil profileren om samen met de andere steden in Brabant de titel Culturele Hoofdstad 2018 in de wacht te slepen. ‘Eelt’ is een project onder artistieke leiding van Monique Zijp. Met een groot team jonge kunstprofessionals met een Brabantse achtergrond en veel amateurs maakt zij een poëtische voorstelling vol beeld, beweging en muziek.

Het motto van Culturele hoofdstad 2018 is ‘de kunst van het samenleven’. Een initiatief als Eelt past naadloos in dit thema. Professionele theatermakers gaan aan de slag met ieder die mee wil doen. Met ieder die begrijpt dat spelen met elkaar een duurzame verbinding is. In een steeds meer geïndividualiseerde samenleving is het ontwikkelen van duurzame verbindingen goud waard. In het verhaal Eelt zoeken de bewoners van de wijk na een ramp hun toevlucht in de lege AaBe fabriek. De vluchtelingen zoeken hier een manier om zo goed mogelijk te overleven. In deze crisissituatie krijgen zij eelt op hun ziel, maar verliezen het soms ook. Hoe kunnen mensen toch weer verder gaan: ondanks of dankzij het eelt op hun ziel? Bijzonder is natuurlijk dat Eelt speelt in een vervallen fabriek waarvan je zou kunnen zeggen dat dit type gebouwen het eelt van de stad zijn. De grondvesten van de stad waarop zij is ontstaan.

Op de plek waar 100 jaar geleden  hun (over)grootouders het eelt op hun handen werkten bij het maken van de wollen dekens gaan in 2011 de kleinkinderen op zoek naar hoe te leven met het eelt op hun ziel. Warme dekens waren het die AaBe maakte en de allermooiste dekens waren het ook.

En ook dat deelt theaterinitiatief Eelt met AaBe: het is een warm en mooi initiatief en iedereen kan meedoen vóór of achter de schermen. Op dit moment werft de organisatie van Eelt onder Tilburgers van elke leeftijd deelnemers. Vanaf 8 januari zijn de repetities op zaterdagen van 10.00 tot 15.00 uur. Ervaring is geen vereiste, enthousiasme en nieuwsgierigheid wel. Op 16,17, 23 en 24 april wordt Eelt gespeeld in de AaBe fabriek

Meer informatie (en aanmelden) is te vinden  op www.eeltweb.nl.