Vandaag is het 5 mei. "Dan vieren we onze vrijheid", zo laat de regering tegenwoordig zelfs weten via speciale reclamespotjes. Ja, laten we niet vergeten dat hier ooit toestanden normaal waren die we ons nu nauwelijks nog in kunnen denken. Laten we ook nooit vergeten hoe we toen leefden met angsten waar we ons nu nauwelijks nog een voorstelling van kunnen maken.
Midden op de Heuvel hing in mei 1940 ineens een buitengewoon indringend en beangstigend logo. Met zijn strakke vormen en harde, rechte haken en hoeken leek alleen al dat logo een regelrechte ontkenning van alles met nog zachte natuurlijke vormen. En menigeen had zelfs angstvisioenen waarin die harde symbooltaal zelfs prijkte op het briefpapier van de gemeente, op visitekaartjes van ambtenaren, op ansichtkaarten en zelfs op plaatsnaambordjes.
In de kranten zagen we ook hoe brutaal het eigenlijke nieuws werd vervangen door propaganda van de bezetter. En zodoende kreeg menigeen zelfs het angstvisioen dat uiteindelijk wat betreft het dagelijkse plaatselijke nieuws er nog maar één dagelijks verschijnende krant was. "En daarin lezen we dan alleen nog ‘nieuws’ goedgekeurd door de bezetter", zo zeiden we. "En dan organiseert hun propagandamachine gewoon een speciale ‘Dag van de Persvrijheid’ om die situatie van een volledig gemuilkorfde pers te presenteren als toonbeeld van ‘Vrije Pers’ en ‘Vrije Meningsuiting’. Ja, straks maken we nog mee dat de vrijheid van onbeperkt schelden op joden, moslims en buitenlanders wordt opgevoerd als het ultieme bewijs en toppunt zelfs van ‘Vrijheid van meningsuiting’.
In sommige angstdromen kwam er in de aanloop naar gemeenteraadsverkiezingen op indringende, fundamentele verkiezingsvragen over vrijheid, persvrijheid en vrije meningsuiting ook geen enkele reactie. En vervolgens werden in die gruwelijke angstdromen alle partijen beloond met een wethouderszetel en een wethouderssalaris op voorwaarde dat niemand ook verder zijn mond nog open zou doen.
Gruwelijk ook wat er destijds op cultuurgebied gebeurde. "Kunst die nog echt iets uitdrukt komt straks niet meer in de openbaarheid", zo verwoordden we onze angstige toekomstdromen. "Schrijvers die nog echt ergens over schrijven worden straks volkomen genegeerd, gewoon voor gek verklaard en niet eens erkend als schrijver. De enige erkende cultuur is straks propaganda voor de levenminachtende macht achter dat kille, strakke logo."
Met name op de Heuvel moest alle aandacht naar dat logo. En dus was het daar afgelopen met elke versiering en feestelijke verlichting van de oude Vrijheidsboom. Zelfs oranje sinaasappelschillen onder de boom werden niet getolereerd. En in de meest gruwelijke angstvisioenen zagen we het al gebeuren dat onze Vrijheidsboom ijskoud werd gekapt en ook opvolgers ter plekke meteen om zeep werden geholpen. Afschuwelijk, afgrijselijk. Gelukkig gingen de bezetters zó ruig niet tekeer. Maar stel je eens voor dat we hier nog steeds zouden leven met dat soort angsten uit de tijd van dat harde, hoekige logo. Niet voor niets worden voortaan televisiespotjes en grote reclamebureaus ingezet om het ons extra in te prenten:
"Op 5 mei is het Bevrijdingsdag. Op 5 mei vieren we onze Vrijheid".
voor overzicht per onderwerp van eerdere stukjes (met links)
zie weblogoverzicht: A tot G G tot M, M tot S en T tot Z.