Ook elders in Tilburg zijn de afgelopen maanden dingen gebeurd die kennelijk het licht van media-aandacht niet kunnen verdragen. Nergens hebben we iets gelezen over de grote verwoestende aanslagen zelfs op nog levende Tilburgse cultuurhistorie en nog bestaande volkscultuur.
Volkscultuur is namelijk meer dan het commerciële reclamepakket van bedrijfsleven en citybranding T. Tilburgse volkscultuur was eeuwenlang ook stropen en vogeltjes vangen.
En dat laatste gebeurde nog altijd pal achter het Leijpark. Door de combinatie van bomen, bosjes en extensief begraasd weiland vol groene producenten van vogelzaad kwamen daar niet alleen veel vogels, maar ook Tilburgse vogeltjesvangers!
Een andere Tilburgse traditie in minder reclamegedomineerde tijden was ook het maken van wandeltochten door het groene Leijdal. Onderweg kon je dan in die tijd van ‘kom mee naar buiten allemaal’ aanleggen bij diverse cafeetjes. Vlak bij de stad had je café ‘het Groenewoud’ en op Broekhoven ‘Vogelenzang’. Achter Moerenburg had je ‘de Baars’ en aan de rand van het huidige Leijpark kon je in uitspanning ‘de Snoek’ zelfs snoek eten. Die cafeetjes met die mooie natuurnamen bestaan al lang niet meer. Maar aan ‘de Snoek’ herinnerden nog altijd de oude meidoorns van de oude meidoornheg. Dat stukje Tilburgse geschiedenis en volkscultuur laat je dan toch staan zou je denken.
Aan nog andere Tilburgse cultuurhistorie herinnert de Oude Leij. Wolwasserijen lagen tussen de Oude en de Nieuwe Leij en geloosd werd dan op de zogenaamde "Vuile Leij" (Oude Leij). Stroomafwaarts had dan de volgende fabriek toch weer schoon water uit de Nieuwe Leij. Majestueuze, oude populieren markeerden achter het Leijpark nog altijd de loop van die ‘Oude Leij’. Levende cultuurhistorie die je dan toch niet zomaar kapt zou je denken. Net als de historische beekbegeleiding in de vorm van oude wilgen en Gelderse rozen.
Maar hoe worden dit soort waarden door de gemeente gewogen en geregistreerd?
Als typerend document bewaar ik nog altijd een gemeentelijk schrijven uit 1991. Daarin wordt naar de gemeenteraad en naar mij verklaard dat niet wordt ingegaan op door mij aangeboden diensten. Want monumentaal groen is in Tilburg zogenaamd allemaal al geïnventariseerd en ook verdere stadsnatuur is of wordt allemaal al geïnventariseerd. Maar anno 2009 zien we dat voor een concrete ‘groenstructuurvisie’ of ‘biodiversiteitsnota’ bij de gemeente nog steeds de noodzakelijke kennis en gegevens over de stad ontbreken. Bij bouwplannen is zodoende van een serieuze belangenafweging al bij voorbaat geen sprake. Waarden wat betreft stadsnatuur en groene cultuurhistorie zijn ondanks mooie beweringen en van alles suggererende papieren nog altijd niet geïnventariseerd, nergens geregistreerd. En in het ramp- en campagnejaar T 2009 ging de macht van reclamegeld, sponsorgeld en verdere smeermiddelen kennelijk zover dat we niet eens hoorden of vernamen wat er gebeurde met het groen achter het Leijpark. Maar foto’s van buurtbewoners bewijzen hoe Tilburg hier weer zijn groene cultuurhistorie en nog daadwerkelijk levend verleden sloopte. Ook vijf oude door mijzelf gemaakte foto’s (naast foto’s van de huidige situatie) zijn illustratief voor de moderne citybranding, ofwel de ambitie van "de stad een ziel en een identiteit geven". Allereerst weer gruwelijke agressie naar wat nog te maken heeft met Tilburgs bestaande ‘ziel’, de ‘identiteit’ buiten het identiteitsplaatje T! En al hebben we er via de reclame- en campagnegelieerde media verder niets van vernomen, het is toch allemaal echt gebeurd in Tilburg.
Zie voor overzicht per onderwerp van eerdere stukjes:
‘Van Adje tot Lindeboom’
‘Van Mall tot Zot
‘Van Mall tot Zot (vervolg)’