4000 voor Christus Op de Regte hei (nu nog bos) vestigen zich de eerste bewoners. Nijvere lieden, zo zullen later nog de vele kruiken in hun grafheuvels bewijzen. Ja, kruiken gaan mee het graf in! In die kruiken zit namelijk een magische drank: een vermeend levenssap voor leven na de dood.
50 Romeinen trekken via "Palus" (Peel) en "Campus" (Kempen) naar onze regio die zij "Tilliburgis" noemen, naar het Latijnse tillius, ofwel ‘kruik’.
1000 Om het land te bemesten worden heideplaggen doordrenkt met urine en verdere inhoud van de pispot: de zogenaamde "potstalcultuur". Een zogenaamd "manneke pis" gaat zelfs tot ver in het latere België kruiken pis ophalen voor nog betere kwaliteit van de mest in de pispotstal.
1580 Willem II bindt de strijd aan met Real Madrid. De plaatselijke heldin Ali Kruik slaat daarbij kruiken met warm stinckende pis op hun hoofden kapot. "Ik zè niks nie week nie nè", zo schreeuwt en bewijst ze. Eeuwen later zal men in de akkers nog potscherven vinden.
1640 Veel Tilburgers hebben "de P in", ofwel sterven aan de Pest. Dankzij spelers van Willem II wint Oranje desondanks van Spanje. De Lindeboom op de Heuvel wordt Oranjeboom. De laatste Spanjolen worden daar dan afgezeken door de plaatselijke garde van ‘Tilburgzeikt’. En wat ontdekt men dan: de urine maakt de haren van die Spanjaarden zijdezacht! "Laten we die pis voor onze wol gebruiken", roepen de Tilburgers.
1750 Brrr. Een soort kleine ijstijd. Een lokaal borreltje wordt alleen nog geserveerd ijs- en ijskoud. Maar met warme kruiken overleven de Tilburgers. Ze zeggen dan ook later niet "Pruikentijd", maar "Kruikentijd".
1800 "Toilet", "trottoir", "urinoir". De Tilburgers leren een woordje Frans. Arbeiders noemen hun kruik met urine voor de wolbewerking zelfs deftig "mijn pissoir". (Toch blijven ze de Franse legergeneraal "Pichegru" hardkruikig "Pisjekruuk" noemen, ofwel kruikpisser).
1940 "Nein, wir haben keine kroijken".
1966 Een grote kruik is het middelpunt van het eerste carnaval in Tilburg. Een reusachtige jeneverkruik! En die stimuleert tot stevig drankgebruik. Miet de Beer stapt zelfs woedend de kroeg binnen met de legendarische woorden: "tappen toe, gij taast nie toe". "Krèùkezèèker, verrekte krèùkezèèker", zo sleurt ze haar beschonken echtgenoot naar buiten. Maar niet alle Tilburgse mannen laten zich zo door hun vrouw koeioneren. Ze sturen hun kindertjes zelfs bedelend langs de straten met het ingestudeerde zinnetje: "mijn vader heeft het geld al op de toonbank neergeteld."
1980 Nota bene door de plaatselijke VVV ook worden de Tilburgers nu voor "kruikezeiker" uitgemaakt. "Kruik", zo worden ze in de krant zelfs publiekelijk gedegradeerd van levend, pissend wezen tot het stinkend urinereservoir zelf. Maar er is verlossing uit dit Pissimisme: een kruik die het zelfrespect weer verhoogt, die je niet vol pist, maar leegdrinkt: een kruik met een magisch levenssap waarmee de drinker al na één slok promoveert van kruikenzeiker tot schrobbelèr!
1994 "Frèèt op ons èège", ofwel trots op onszelf, zo klinkt het in de stad. Burgemeester Brokx namelijk draagt macht en sleutels over aan Prins Schrobbelèr d’n Irste. En die staat de macht niet meer af. Hij belooft permanent carnaval. En op de Heuvel zingt en demonstreert hij:
"Weg met die Oranjeboom hier, in plaats daarvan Oranjeboombier.
En gin gezeik, gin geblèr, iedereen aan de Schrobbelèr".
2000 Speciaal opgeleide geurhonden onthullen met welke goddelijke drank zes millennia eerder de kruiken al waren gevuld in de grafheuvels op de Regte hei!
2007 Nee, niemand heeft de P meer in, we rammen nu de ‘T’ er in.
Dus: "tuut tuut", "toet toet", "toeperdetoe taast toe", "naor de T-parade toe".
Zie voor overzicht per onderwerp van eerdere en latere stukjes:
‘Van Adje tot Lindeboom’
‘Van Mall tot Zot
‘Van Mall tot Zot (vervolg)’
Reacties
2 reacties op “Historische canon van Tilburg”
Dan liever de P erin. En eerherstel voor het oude maar vertrouwde wapen van Tilburg.
En die . kan het s.adsbes.uur in een daarvoor bes.emde plaa.s s.oppen. Maar wel een leuke weergave van de mogelijke geschiedenis van .ilburg. Hoewel ik he. ne. anders heb geleerd.
Chillburg is de bom, sch