Voetbalplaatjes

Tijdens zo´n W.K. bekruipt mij altijd de neiging om te gaan neuzen in de voetbalboeken en -tijdschriften die ik door de jaren heen verzameld heb. Nu de tour is begonnen begin ik dat te krijgen met de wielerlectuur uit mijn boekenkast. Maar de honger naar voetballectuur heeft tot en met aanstaande zondag nog wel de overhand. Zo herlas ik onlangs met veel plezier een Willem van Hanegem-biografie die ooit als bijvoegsel bij Nieuwe Revu zat. En daardoor kwam ik op een heel bijzonder spoor…

Het kwam door een quote van Rob Jacobs (ex-trainer van onder meer Excelsior, FC Groningen en Feyenoord) over de jaren dat bij met Van Hanegem bij Xerxes speelde: "Ja, ik viel gewoon in het pulletje bij Willem. Maar als je dat niet viel, dan kon hij zo gemeen en hard zijn op de trainingen. Vraag dat maar aan Thijs Kwakkernaat. Willem vond dat die niet in ons elftal hoorde. Nou, die kwam er dan ook niet in."

Helaas komt Thijs Kwakkernaat hierna niet aan het woord om dit verhaal te bevestigen of nader toe te lichten. Een zoektocht op Google brengt mij echter op een site waar een Panini voetbalplaatjesalbum uit 1978 en een samenraapsel van verschillende plaatjes en -stickerscollecties uit 1971 online beschikbaar gesteld zijn.

Bij de collecties uit 1971 (zowel actiefoto’s als portretjes van voetballers in een lijst van voetballetjes) vinden wij Thijs Kwakkernaat terug bij de selectie van Excelsior. Samen met vergeten lokale vedetten als Arie Don, Bep van der Heijden, Freek Mühlenbruch en Theo van Toledo. Perfecte jongensboeknamen. Mooier nog zijn echter de levensloopbeschrijvingen van de voetballers.

Zoals Arie Don: "Woont in het Zeeuwse Nieuwerkerk. Verkondigde het evangelie en werkte in de verzekeringsbranche."

Of Bep van der Heijden: "Hoofd financieën scheepsvaartbedrijf."

Freek Mühlenbruch: "Was stratenmaker en handelde in 2e handsmeubelen. Jeugdbestuurslid amateurclub Duivestein."

De eveneens voor Excelsior uitkomende gebroeders Aad en Ger den Butter kwamen respectievelijk terecht bij Afdichtingssystemen Coenen Ridderkerk en in de zuurstofflessenbezorging voor Patiënten Thuiszorg Rotterdam.

Thijs Kwakkernaat is trouwens vandaag de dag adjunct-directeur van een groothandel in sanitair te Raamsdonkveer. Het zal altijd ongewis blijven of hij dat ook geworden was als Willem van Hanegem hem destijds bij Xerxes níet van de training had geschopt.

Zo biedt deze site behalve tal van mooie fletsgekleurde voetbalplaatjes ook tal van korte biografische beschrijvingen over het leven na het voetbal. Vrijwel al die minibiografietjes geven aan hoe banaal het leven van alledag wel niet is wanneer het voetbal eenmaal passé is. Accountmanager, verzekeringsagent, vertegenwoordiger…Menig lokale of landelijke voettbalvedette van weleer blijkt allang te zijn weggezonken in de anonimitiet van een kantoorbaan.

Sommige minibiografieën impliceren grote tragedies. Zoals het lot van AZ ’67- speler Mladen Ramljak uit het Panini Voetbalplaatjesalbum uit 1978. "Overleden 13 september 1978" meldt de webmaster. Aan het begin van een nieuw seizoen dus. Als hij tijdens een wedstrijd gestorven zou zijn had ik er vast wel van gehoord destijds. Zoiets vergeet je niet. Maar hoe is het dan wel gegaan?

Soms vermoed je dat een speler heden ten dage van het padje geraakt is. Zoals bij Cees Kornelis (NEC): "Was o.a. meubelmaker. Woont in Grave. Grote fan van band Smokey waarvan hij vele concerten bezoekt." Dat impliceert een carrière van twaalf ambachten en dertien ongelukken, langdurige werkeloosheid en obsessieve overcompensatie die zich uit in het achternareizen van de band die rond 1979 de hitlijsten bestormde met ‘Living next door to Alice’. Zit daar geen mooie documentaire in?

Zo zijn er prachtige voorbeelden te over van weggedeemsterde voetbalhelden. Soms proef je iets van een avontuurlijk nomadenbestaan. Zoals bij de Noor Finn Seemann (DWS): "Werd later kicker bij het American Football in de VS. Hij kwam begin jaren ’90 om het leven bij een auto-ongeluk."

Of hoe kleurrijk moet het leven van Abe van der Ban (AZ ’67) wel niet zijn: "Was kapper, runde een asielzoekerscentrum, had een café en later een restaurant. Woont in Westzaan, heeft tevens een huisje in Hongarije." Die vettige zwarte Ted de Braak-snor waar Van der Ban zich tijdens zijn actieve carrière reeds mee tooide stond dus niet op zichzelf.

Het mooist zijn echter de voetballers die geheel in de mist verdwenen.

Nicola Budisic (NAC): "Had Joegoslavisch restaurant in Breda. Keerde terug naar Servië. Ging wonen in Mitronica, in de provincie Kotovo."

Wilhelm Kitzman (NAC): "Deze oud-keeper is helemaal uit het zicht." (laatste informatie uit 2003)

Gerard Vredenburg (AZ ’67): "Woont in Uitgeest en deed waarschijnlijk iets in de bloemensector."

Antal Nagy (FC Twente): "Hongaars international. Werkte na zijn carrière nog in Barcelona als croupier."

Vermoedelijke tropische miskoop Roni Kaleron (Ajax, 1971): "Speelde voor Hapoel Tel Aviv."

Aad Kila (FC Den Haag): "Had onder meer een koffiehuis in zijn woonplaats Den Haag." (laatste informatie uit 2005)

Kees Storm (NAC): "Emigreerde ooit naar Australië."

Soms is de mythe nà de carrière groter dan de mythe tíjdens de carrière. Voor wie er oog voor heeft.