Het doktersattest van Medy van der Laan voor saaie en stoffige rijksmusea gaat aan Tilburg voorbij. Dat hebben we te danken aan de tijd dat (Bataafs) Brabant behoorde tot de Generaliteitslanden. Een achterstelling die tot op heden nog steeds doorwerkt. Maar van elke drol die in Den Haag gelegd wordt, kunnen we niet voorkomen dat de geur over het Brabantse land waart. Zo is Tilburg de enige stad in Europa die in het bezit is van een stadsmuseum ter grootte van een visitekaartje. In dit geval van stadsarchivaris Ronald Peeters. Komt dat zien, komt dat zien !
Van der Laan vindt veel musea te voorspelbaar. Zo zal ze zich eraan ergeren dat in het Nederlands Textielmuseum textiel aangetroffen wordt; in De Pont schilderijen, tekeningen, video’s en beelden, in het Brabants Natuurmuseum flora en fauna en in het Scryptionmuseum attributen die herinneren aan de schriftelijke communicatie en ga zo maar door.
Maar Tilburg wacht niet af. Vanaf 8 december aanstaande – na Sinterklaas dus – zullen mede op initiatief van Grafisch Atelier ‘Daglicht’ uit Eindhoven en ‘Kort’ Kunst in de Openbare Ruimte Tilburg de ‘Tien van Tilburg’ definitief het stoffige imago van cultureel Tilburg wegvagen. Dat doen ze door een originele en indrukwekkende expositie in de buitenruimte van Tilburg onder de veelbelovende titel: ‘Toonbeelden’. Aldus het voorwoord van Ruud Vreeman ter introductie van de mupi-tentoonstelling van 10 Tilburgse kunstenaars. Deze behoren volgens de burgemeester tot de beste kunstenaars van de stad.
Begin jaren tachtig verschenen de zogenaamde reclamemupi’s in het Tilburgse straatbeeld. Als toenmalig directeur van de Tilburgse Kunststichting toog ik naar het ‘Tulfinarium’, het Gemeentelijk Informatiecentrum. Met de voorlichter van Tilburg, de heer Tulfer, besprak ik de mogelijkheid om 42 kunstwerken te plaatsen in de Mupi’s van Tilburg. Het betrof de beeldzijden die door de gemeente gereserveerd waren voor ideële doeleinden.
Na maanden onderhandelen met de eigenaar van deze mupi’s Publex, die beducht was voor molest, kwam het groene licht. Er werden 21 kunstenaars door mij aangezocht om een speciaal kunstwerk in tweevoud te vervaardigen voor de invulling van deze straatexpositie. Het bleek de meest bekeken tentoonstelling op dat moment. In het gemeentearchief wordt deze originele en unieke tentoonstelling bewaard.
L’histoire se répète. Maar dat is niet verwonderlijk. Want een van de deelnemende kunstenaars van de eerste mupi-tentoonstelling was Atty Bax. Tegenwoordig is zij verantwoordelijk voor de advisering in het kader van het nieuwe ‘Kort’ beleid. Zij behoorde toen tot de beste van de jonge veelbelovende kunstenaars van Tilburg. De ‘Tilburgse School’ avant la lettre.
Imagoverbetering lijkt de meest dominante drijfveer bij de huidige aanpak van Tilburg. Men bedient zich bij het uitventen van de T van Tilburg met een onafzienbare reeks van superlatieven die de harde werkelijkheid moeten verbloemen. Heel anders dan in de jaren twintig, toen de verzameling Heerdgangen van Tilburg door de ingenieur Rückert heel praktisch gevat werden in het stelsel van ringbanen; een concrete en effectieve vertaling van het begrip stad. Van een duidelijk meer visionair gehalte dan de Cityring van Riek Bakker die Tilburg zou moeten plaatsen in de categorie grootstad.
Als ik over de Spoorlaan rijd dan stel ik mij de Cityring eerder voor als Citystring. Binnenkort gereduceerd tot een zielig koordje dat de twee stadsbillen noord en zuid scheidt met het poepgaatje ter hoogte van de kruising Gasthuisring – de architectonische ‘Moordhoek’ en met sappige vulva ter hoogte van de kruising met de Heuvel in het zicht van de erectie Interpolis. De Citystring als dubbele mallemolen met verlichte mupi’s die gevuld zijn met door de partij goedgekeurde Tilburgse School Kunst. Vooruit, ik doe maar een keertje gek.
T.Z.T. Tilburg’s Zinderende Toekomst.