Geplaatst

God en de Kwaliteitscatalogus

Oude stukjes van mij worden nu zelfs door anderen met foto’s en al overgenomen. Dus laat ik nog maar een nieuw stukje schrijven. Wie weet waar het nog ooit opduikt als we ons later afvragen hoe God verdween uit Tilburg. Onder andere in elk geval door de ‘Kwaliteitscatalogus’!

We hadden het hier pas over God. Bestaat hij/zij/het wel/niet? In 2007 constateerde ik hier dat de Bijbelse "lelieën des velds" in elk geval midden in de stad zelfs tussen de straatstenen telkens weer opduiken. Zie ‘Toch Taai’ over wilde orchideeën in de stad!
"Godsbewijzen" zouden vroegere mystici hebben gezegd. En in mijn Tilburgse stadsnatuurboek stak ook ik mijn eerbied voor dit ‘godswonder’ niet onder stoelen of banken. Dat leidde ook bij de gemeente tot een bepaald soort devotie. Er werden doelstellingen geformuleerd als "meer biodiversiteit in de stad", "verbetering van de groenstructuur", "verbetering van de groensituatie".

Maar wat betekent dat in een gemeente die pas nog plannen om dertig bomen te kappen presenteerde als "duurzame oplossing voor de bomen"? Onmiddellijk na het verschijnen van mijn boek werd de gifspuit weer ingezet! De in mijn boek afgebeelde en jarenlang getolereerde wilde planten waren binnen enkele weken allemaal verdwenen. Volgend jaar komen ze wel weer terug, dacht ik. Maar nee, er kwam een speciale "Kwaliteitscatalogus". Daarin kregen beheerders precies voorgeschreven hoe het er wat groen betreft in de openbare ruimte uit moest zien. Rond lantaarnpalen, verkeersborden, fietsbeugels, langs muren, gevels enzovoort geen sprietje meer. Het beste groen was helemaal geen groen.
De nieuwe bijbel voor het groenbeheer liet er geen gras over groeien. In moderne, uit slechts één soort nog bestaande perken en hegjes mocht ook beslist niet spontaan een roos of berkje op eigen houtje initiatieven ontplooien om de vroegere biodiversiteit toch weer te herstellen. Zo verdween dus ook de bosrank in de Reit, de brede lathyrus in de Hasselt, de hop op de Vijfsprong, het zandblauwtje in het Zand.

Heel illustratief zijn ook de ontwikkelingen bij Station West langs de weg die daar onder het spoor door gaat. Diverse foto’s van verrassende "lelieën des velds" maakte ik daar, zoals van Jacobskruiskruid en Sint Janskruid. Dankzij de ligging in de spoorzone had je ook telkens allerlei typische spoorwegplanten, zoals bezemkruiskruid. Tussen de kinderkopjes van de middenberm en het talud stonden die bloemen niemand in de weg. In de omgeving echter werd intussen al hard gewerkt aan een andere sfeer. Ineens verdween daar bijvoorbeeld de dikste boom van het Zand. En een jaar of tien geleden werd langs de voetgangerstrappen ineens al het lage, bodembeschermende struikgewas weggehaald. Dat leidde tot dusdanige erosie dat er daarna zwart plastic over het kale zand werd gelegd. Vervolgens werd er gifgroen, zogenaamd "spuitgras" gezaaid. Met een grote kop meldde de krant hoe geweldig dat was. Maar over het latere fiasco lazen we niets meer. Het zand spoelde nog meer weg; dusdanig dat er  daarna weer plastic worteldoek werd gelegd met daartussen jonge struikjes van dezelfde soort die ze eerst hadden weggehaald. Maar die plaatsvervangende struikjes staan er nu na jaren nog steeds heel zielig en scharminkelig bij. Nog steeds slagen ze er niet in om het zand op de helling net zo vast te houden als de vroegere struiken (zie foto). En op veel plekken nog steeds méér afdekplastic dan struikjes. Kapitaalinvesteringen in alleen maar achteruitgang. Vorig jaar werd dan ook nog eens onverwachts het voorjaar ingeluid met weer een nieuwe vandalistische actie: het verwijderen van prachtige rozen, boswilgen, krentenboompjes en andere struiken (zie Lente in Tilburg).

Logisch dus dat er daarna een brief van de gemeente kwam waarin bewoners werden geïnformeerd over een kwaliteitsimpuls in de vorm van ondermeer "verbetering van de groensituatie". In de praktijk echter bleek dat meteen al te resulteren in onder meer een noodkap voor iepen langs de weg. En hoe die ‘verbetering van de groensituatie’ verder uitpakte voor de wilde stadsflora? U ziet het door hier door te klikken naar een dertigtal foto’s. Hopelijk heeft u bij ‘God’ andere associaties dan indrukwekkende evolutie, oerkracht en scheppingsdrang achter alles wat leeft en groeit, want voor die ‘god’ is geen plaats in de ‘Kwaliteitscatalogus’.