De gigant

Zouden mensen mijn spot met zogenaamd levende auto’s net zo serieus hebben opgevat als de Google advertentieselectie? "Dit snap ik niet meer", zo reageerde iemand op al die zotte reclamecitaten. Toch mocht in deze vorm mijn reactie op autoreclame in elk geval in de openbaarheid! Eind jaren ’60 werd ik daar voor opgepakt! Dat hield toen verband met "de gigant", een groot bedrijf dat burgemeester Becht (zie foto) naar Tilburg wilde halen en waarvan om strategische redenen de naam geheim moest blijven.

"Welvaart ten koste van welzijn", zo protesteerden middelbare scholieren destijds tegen die gigant. "We hebben genoeg materiële welvaart", zo gaven ze blijk van een soort idealisme dat nu nauwelijks nog voor te stellen is. "Er zijn nog meer dimensies in het leven dan alleen materiële zaken", riepen ze. "Nog meer industrie leidt tot nog meer natuuraantasting, vervuiling, broeikasgas, zure regen, criminaliteit, vereenzaming, verslaving: welvaart ten koste van welzijn".

Tot mijn grote verbazing zag ik de kernwoorden van het protest even later allemaal terug in paginagrote krantenadvertenties van een Duitse autogigant. Maar daarin kregen al die woorden precies de omgekeerde betekenis. Zo werd het toen nog op gespannen voet met welvaart staande ‘welzijn’ ineens gepresenteerd als automatisch verlengstuk juist van nog meer materiële welvaart, de gepropageerde auto’s in het bijzonder. En andere ‘dimensies’ waren geen zaken in een heel andere sfeer dan auto’s, nee dat waren kwaliteiten juist van deze auto. "Die geheime gigant is het bedrijf achter deze advertenties", zo concludeerde ik. Maar toen ik dat aan de krant vertelde, reageerde men daar alsof ik gek was. Zelf echter was ik daar toen nog niet van overtuigd. Dus schreef ik in een ingezonden brief hoe die gigant stiekem de publieke opinie al aan het bewerken was. De brief werd echter niet geplaatst. "We weten hier al lang wie die gigant is, u zit er helemaal naast, uw suggestie slaat nergens op", zo kreeg ik te horen. "Toch wil ik dat de brief geplaatst wordt", probeerde ik nog, maar nee, voor dit soort onzin was geen plaats in een serieuze krant.

Uiteindelijk probeerde ik door het opplakken van een ‘muurkrantje’ op A4 formaat mijn godslastering ten aanzien van de Heilige Koe minstens toch aan de straatstenen bekend te maken. Maar meteen werd ik opgepakt. Alle stenciltjes werden in beslag genomen, de al opgeplakte exemplaren meteen verwijderd. Belastend bewijsmateriaal ligt nu nog in een persoonlijk dossier van oud burgemeester Becht, zo viel pas nog te lezen in een column van het Milieucafé. Later bleek dat het geheime bedrijf wel degelijk die Duitse autogigant was, maar over de geheime reclameafspraken is nooit iets openbaar gemaakt. Integendeel. Ik werd kennelijk zelfs op een soort boycotlijst gezet van verder als zot te beschouwen personen die maar in een hutje op de hei moesten gaan zitten. Zelf ben ik uiteraard reclamepraktijken nauwlettend blijven volgen. En zodoende is – in tegenstelling tot wat die Milieucafé-column concludeert – sinds mijn puberteit mijn mening enorm veranderd. Dacht ik vroeger dat geheime reclameafspraken incidenten waren, nu beschouw ik ze als structureel. Vond ik vroeger de hoeveelheid reclame bedenkelijk, nu vind ik het echt een catastrofe, een nationale ramp. Landelijk is het één grote Talpa geworden en in Tilburg één grote T. Wees dus zuinig op tilburgZ.nl. Stort uw bijdrage op giro ??

Voor overzicht per onderwerp van eerdere en latere stukjes zie

‘Van Adje tot Lindeboom’
‘Van Mall tot Zot
‘Van Mall tot Zot (vervolg)’