Soms krijg je als fractievoorzitter post die je het liefst meteen verscheurt en zo snel mogelijk vergeet. Vandaag kreeg ik een brief die me ook kwaad maakte om zijn smakeloze ondoordachtheid. De brief van de Stichting "Taalverdediging, voor herstel en behoud van het Nederlands" uit Amsterdam wil ik echter niemand onthouden. Zij ziet in Engels een taalverduistering van het Nederlands voor 22.000.000 personen in het gebied dat Nederland, Vlaanderen en Noord-Frankrijk heet. Daarbij is haar vraagstelling: "Nederlands of koeterwaals?"
Wat zegt deze club: "Ten behoeve van een klein aantal vreemdelingen die het vertikken onze taal te leren maar wel op onze kosten van de Nederlandse belastingbetaler in Nederland willen studeren, moeten docenten, universiteitsmedewerkers en studenten nu gebruik maken van een vreemde taal. Dit is volkomen onaanvaardbaar en in strijd met de wet.Volgens de wet is de voertaal op de Nederlandse universiteiten Nederlands. In Tilburg wordt hier de hand mee gelicht. Oproep aan tegenstanders van het invoeren van de Engelse taal op de universiteit van Tilburg: Meld u bij de Stichting Taalverdediging om samen actie te voeren tegen dit onrecht, ons aangedaan door het universiteitsbestuur dat wat taalverraad betreft verder gaat dan tijdens de Duitse bezetting, toen het Nederlands op de universiteiten gewoon de voertaal bleef. Wij hebben recht op onze eigen taal". (einde citaat /quote!)
Wat zeggen we zelf? Allereerst: walgelijk en volslagen ongepast om de jaren "40 – 45 in dit verband te noemen. En natuurlijk: als je de leerstof in het Engels krijgt aangeboden, zet je het Nederlands inderdaad even aan de kant en vergroot je daarmee de kans dat in het Nederlands buitenlandse woorden (al is het maar het vakjargon) opgenomen worden. Maar is dat zo erg? Een levende taal ontwikkelt zich steeds met invloeden van buitenaf. Bezie de taalontwikkeling in zijn algemeenheid: die taal wordt zelfs tot voertaal, waarmee men economisch het verst komt ( In Nederland: ooit het Brabants en later het Hollands dat tot Nederlands werd en dus niet het Fries!). Ook het verdwijnen van de dialecten laat zich in deze context begrijpen. Onzinnige angst: proef ik in de stellingname van de Stichting niet de grote vrees voor het verlies van de eigen taal? Nou en? Taal is geen doel op zich, maar is een middel: het gaat er niet om hoe de hamer heet, als hij de spijker maar op de kop slaat. Wereldvreemd: in een tijd van internationalisering is het naïef om je vensters te sluiten: Eén van Nederlands krachten is juist dat het zich openstelt voor vreemde invloeden! En opvallend is voorlopig nog steeds dat het vreemde (taal-)elementen weet op te nemen met behoud van de eigen grammaticale regels. En je kunt de studenten nog eens om een boodschap sturen, de wereld rond zelfs, dankzij het Engels.
Ik ben dan ook blij dat mijn zoons het Engels zo goed beheersen: dankzij het vele tv-kijken(ja, ook daardoor), hun ongetwijfeld goede lessen Engels op de middelbare school, maar ook hun colleges in het Engels op de universiteit: de wereld en de literatuur zijn er daardoor voor hen vele malen toegankelijker geworden en daarmee is hun eigen niveau en hun inzetbaarheid gestegen. En dat willen we toch? Bovendien blijven dan de uitwisselingen met buitenlandse studenten echt zinvol en verrijkend: voor alle partijen. En natuurlijk:ook voor mij hoeft elke vergadering nog geen "meeting"te heten maar ik delete ook tekstpassages. MIschien moest ik dat laatste zelfs meer doen ("open deur" heet dat in het Nederlands)
Ik ga verder geen actie voeren en blijf Nederlands spreken met Duitse, Franse, Engelse, Griekse, Latijnse, zelfs Spaanse en Twentse invloeden. En als dat als koeterwaals klinkt, het zij zo., maar het vreemde mag bij mij via deuren en ramen binnenwaaien: het werkt heel verfrissend!
Reacties
10 reacties op “Koeterwaals?”
Ik weet dat onze talenkennis (voor buiten nederland) ons veel heeft gebracht op het gebied van handel.
Echter voor intern gebruik (media, reclame, overheid) is nederlands de enige taal.
Het is stuitend en schandalig wat er in Tilburg gebeurd (is) maar staat daarin niet alleen.
Nederlanders hebben een hoog "weg-met-ons" gehalte!
Ik vind het belabberd en heel min, wat er met de Universiteit Tilburg gebeurt.
Als er met grote letters UNIVERSITEIT VAN TILBURG had gestaan en daaronder in het engels kwam het heel wat anders over.
Geen enkel land verengelst zo erg en maakt tegelijkertijd nieuwkomers wijs dat ze nederlands moeten leren.
En waarom moeten we ons aan engelstalige of anderstalige studenten aanpassen? Dat doen ze elders ook niet.
Schandalig. Wordt tijd dat de politiek ingrijpt. Andere talen leren prima, maar leer ze om in het buitenland te gebruiken of om de export te bevorderen. Binnen de grenzen: nederlands!
Taalverdediging hanteert natuurlijk de botte bijl. Ik ben het met die argumentatie dan ook NIET eens.
Maar 'Een levende taal ontwikkelt zich van buitenaf' is even simpel. Nederland heeft inmiddels het Frans en Duits bewust verwaarloosd, houdt het Engels als schamele rest van de voormalige viertaligheid van de ontwikkelden over en hangt daarmee thuis de cosmopoliet uit.
Het Nederlands ontwikkelt zich niet enkel spontaan, voor een deel gebeurt dat door beleid.
Het is beleid Engelstalig onderwijs aan te bieden of ermee in te stemmen dat Nederlanders geen Nederlandse gebruiksaanwijzingen hoeven te krijgen. Het is beleid dat het Nederlands steeds meer van de borden op Schiphol verdwijnt. Ook is het beleid dat niet-Engelstalige films onder Engelstalige benamingen worden uitgebracht i.p.v. die titels in het Nederlands te vertalen.
Een echte cosmopoliet past zich aan aan het land waar hij/zij verblijft. Veel Nederlanders doen net alsof ze in Amerika zijn, ook als ze in Duitsland, Frankrijk of Spanje zijn. En o wee, als daar iemand eens geen Engels spreekt! Hebben wij het toppunt van onze intellectuele vermogens ingezet door Engels te leren en nu hebben die anderen dat nagelaten. Hoe durven ze!
Engelstalig universitair onderwijs schaadt aantoonbaar de kennisoverdracht. Zie het onderzoek van prof. Jochems. Het alternatief van prof. Jochems: Nederlandstalige colleges m
Overmatig gebruik van het Engels op Nederlandse universiteiten is wel degelijk schadelijk. Een rapport uitgegeven door de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen waarschuwt voor het gevaar dat de wetenschap in Nederland zich marginaliseert, doordat ze haar stem verliest in het maatschappelijk debat.
De Commissie Nederlands als wetenschapstaal is "… van mening dat het Nederlands de bescherming verdient van de instituties die daarvoor verantwoordelijkheid dragen, in de eerste plaats de overheid, maar ook de universiteiten als dragers en hoeders van de cultuur en dus van de taal. Met taalnationalisme of -purisme heeft dit niets te maken. Bij de beoordeling van de wetenschapsbeoefening of de internationalisering van het hoger onderwijs, dienen de consequenties op de lange termijn voor de vitaliteit van het Nederlands zorgvuldig te worden gewogen. Net als elke nationale cultuur heeft ook de Nederlandse cultuur een Nederlandse blik nodig voor een Nederlands publiek."
"Nederlands, tenzij… Tweetaligheid in de geestes- en de gedrags- en maatschappijwetenschappen", rapport van de Commissie Nederlands als wetenschapstaal, februari 2003. http://www.knaw.nl/publicaties/pdf/20031001.pdf
De stichting heeft volkomen gelijk. Onderwijs dient plaats te vinden in de cultuurtaal van een land en dat is in Nederland het Nederlands.
Wie als buitenlander in Nederland wil studeren kiest daar zelf voor; de betreffende persoon maakt een bewuste keuze voor onderwijs in een andere taal dan zijn moedertaal.
De doorsnee Nederlandse student is dat niet. Hoewel hij op school Engels heeft gehad, is er geen garantie dat hij talenwonder is. Deze student heeft geen keuze, want de Nederlandstalige opleidingen verdwijnen bij bosjes. Hij zal ofwel geen opleiding moeten nemen, of ernstig benadeeld worden door de taalsituatie. M.a.w. Engelstalig onderwijs schaadt de kwaliteit van het onderwijs.
Er is nog een andere factor in de "internationalisering" (=eufemisme voor anglificering) die de kwaliteit van het onderwijs schaadt en dat is dat de vooropleiding van de student niet bekend is. Bijgevolg dient, om iedere student de colleges te laten volgen, het niveau van het onderwijs verlaagd te worden.
Met andere woorden, er dient in het onderwijs ingegrepen te worden. En ja, de situatie is ernstig genoeg om de alarmklok te luiden. Met een vergelijking met Nazi-Duitsland kan ik het ook niet eens zijn, maar
Waarom dan niet het Chinees met het oog op de toekomst ingevoerd? Taal is meer dan een middel, het is de drager van een cultuur. Bovendien sluit je je vensters niet als je de Nederlandse taal koestert. De meesten kunnen zich zeer goed redden met het Engels als tweede taal in de omgang met anderstaligen. Als mensen zo graag Engels spreken ga dan een aantal jaar in het Verenigd Koninkrijk wonen en leef je uit! Dat heb ik ook gedaan. Maar terug in ons land wil ik onze mooie taal weer horen, lezen en spreken.
Wethouder Degen schrijft: "Vandaag kreeg ik een brief die me ook kwaad maakte om zijn smakeloze ondoordachtheid."
Daarmee slaat hij de plank mis. Er zijn honderdduizenden Nederlanders, die zich ergeren aan de verengelsing van onze taal en cultuur. Misschien zijn er een honderd die er werk van maken om tegen dit sluipende proces de strijd aan te binden. Zoals gezegd, omdat het ook veel te maken heeft met je identiteit en met liefde voor je taal. Trouwens wat mij betreft ook met mijn politieke opvatting, dat de propaganda voor het Engels cultureel imperialisme is, dat verbonden is met politiek-economisch imperialisme.
Volgens de studie van Grin "L'enseignement
des langues
Ik zie de verengelsing niet als iets slechts, of als een verdwijning van Nederlands, ik zie het als een evolutie van de taal, en ook al 'muteert' Nederlands door de verengelsing, het blijft Nederlands, maar alleen een nieuw Nederlands.
Neem Engels zelf, je hebt het (oorspronkelijke) Britse Engels (wat wij ook op school krijgen), Amerikaans Engels, Canadees Engels, Australisch Engels, en wie weet hoeveel andere variante op Engels.
En iedereen kan het verschil tussen een Engelsman en een Amerikaan ongetwijfeld horen.
En het is er betwijfelbaar of Nederlands in die mate op het Engels zou gaan lijken, wat het dus nog steeds een eigen taal zou laten zijn.
Om nog terug te komen over dat er Brits Engels wordt gegeven: als de taal-be
???
De brief van de Stichting Taalverdediging zal allicht een botte toon hebben gehad. Misschien niet erg verstandig als je wilt dat de geadresseerde serieus naar je luistert. Maar wel begrijpelijk, omdat deze stichting (terecht) kwaad is over wat er op de universiteit van Tilburg gebeurt.
Ik vind het zelf ondoordacht om, onder het mom van internationalisering, je eigen taal, cultuur en identiteit helemaal weg te cijferen uit bepaalde domeinen binnen de samenleving. Ten eerste benadeel je daar (in de context van deze thread) de Nederlandse studenten mee (wat toch de primaire doelgroep zou moeten zijn van Nederlandse universiteiten). Daarnaast schaam ik me steeds meer voor het imago van onbeduidend klein landje dat Nederland hierdoor naar de rest van de wereld uitstraalt.
Ik vind het ook bijzonder smakeloos om taal te omschrijven als 'een middel'. Voor veel mensen is een taal veel meer dan dat, en die worden van dit beleid uiteindelijk in meer of mindere mate de dupe.
Het simpelweg overnemen van Engelse woorden in de Nederlandse vocabulaire zie ik ook absoluut niet als taalverrijking. Ik vind het enorm lelijk en slordig Nederlands. Vanwege de afwijkende spelling komen vervoegingen er heel vreemd uit te zien (en daar worden ook enorn veel fouten mee gemaakt).
Ik vind tenslotte de stelling, dat je 'je vensters sluit' als je trots bent op je eigen taal, cultuur en identiteit en deze graag wil behouden, ontzettend alarmerend. Van mij hoeft Nederland zich echt niet volledig af te sluiten, verre van dat zelfs. Ik heb totaal niets tegen het Engels. Brits Engels vind ik zelfs een van de mooiste talen ter wereld. Het is hartstikke goed, zoals de heer Degen ook al opmerkt, dat we dankzij TV, film en dergelijke bekend raken met het Engels. Ik vind ook dat op de Nederlandse universiteiten een gedeelte van de lessen in het Engels gegeven moet worden. Op die manier zijn studenten bekend met zowel het Nederlandse als het Engelse jargon van hun vakgebied, en hebben ze veel beter toegang tot literatuur e.d.
Ik vind alleen dat we veel voorzichtiger en verstandiger moeten omgaan met internationalisering. We moeten goed werken aan ons Engels voor internationale doeleinden, maar het Nederlands niet laten versloffen. De rest van de wereld mag best weten dat Nederland een volwaardig land is met een eigen volwaardige taal.