Vaak leiden succesvolle TV-series tot zogeheten spin offs. En het aantal series en spin offs daarvan is inmiddels zo groot dat ze een soort eigen universum zijn gaan vormen, zo beweert althans het brein achter poobala.com.De Poobala-site is voor elke TV-liefhebber zonder meer een mooi doolhof om lekker lang in te dwalen.
Het bevat een lijvig overzicht van Amerikaanse series, spin offs van deze series, spin offs van spin offs èn zogeheten cross overs ofwel gastoptredens van TV-personages in andere series.
De geschiedenis van de (Amerikaanse) spin off is zeer treffend weergegeven. Alle succesvolle TV-series en zowel de geslaagde als geflopte afgeleiden daarvan staan zowel alfabetisch gerangschikt als onderverdeeld in groepen. Want veel series zijn door middel van spin offs en cross overs aan elkaar gelinkt en vormen daardoor samen een soort stam van series.
De site is een leerzaam overzicht voor elkeen die iets over TV-schrijven wil leren. Zo kun je uit de vele spin off-verhalen de wetten van het spin off-maken destilleren.
Essentieel: als je een hoofdfiguur of een bijfiguur een eigen serie wilt geven, ontneem die persoon dan nooit de persoon waaraan deze onlosmakelijk verbonden is.
‘Sanford and Son’ (de Amerikaanse Stiefbeen en Zoon) was in de jaren zeventig een absolute hitserie. Maar spin offs als ‘The Sanford Arms’ en ‘Sanford’ flopten genadeloos.
‘Sanford and Son’ draaide immers om het conflict tussen een valse oude voddenboer en zijn opstandige zoon die hogerop wilde. In de spin offs ontbrak de zoon. Dus: weg conflict, weg basis. En gebrek aan succes gegarandeerd.
Met de meest gespinoffte comedy ooit was iets vergelijkbaars aan de hand. ‘All in the family’ ontleende diens succes aan de frictie tussen de botte, oerconservatieve Archie Bunker, zijn linksgeaarde dochter Gloria en zijn ongewenste even linksgeaarde schoonzoon Mike ‘Meathead’ Stivic. En dan was er natuurlijk Archie’s echtgenote Edith, die redderend en slovend tussen deze twee kampen op en neer draafde.
Toen Mike en Gloria uit de serie vertrokken zakte het al wat in, maar wat er na het opdoeken van de serie gebeurde was echt op het pijnlijke af.
Archie kreeg een eigen serie genaamd ‘Archie Bunker’s place’, waarin hij de eigenaar van een soort buurtcafé was. Edith speelde in deze serie maar sporadisch mee en overleed zelfs in het tweede seizoen. De aflevering waarin Archie met dit verlies geconfronteerd werd, is nog met een Emmy Award bekroond, maar al met al zou ‘Archie Bunker’s place’ in geen enkel opzicht ooit ‘All in the family’ evenaren.
Gloria scheidde van de Meathead en kreeg een volstrekt zouteloze eigen sitcom, genaamd ‘Gloria’. In deze serie werd Archie af en toe kunstmatig opgevoerd door middel van brieven en telefoongesprekken, maar te horen of te zien kreeg je ‘m nooit meer. Een misselijk staaltje van boerenbedrog kortom. De kijkers trapten hier terecht niet in en ‘Gloria’ werd na een seizoen geschrapt.
En midden jaren negentig kreeg het huis van Archie Bunker zelfs een eigen serie: ‘Hauser Street 704’ over een zwarte familie die in de voormalige Bunker-residentie woonde. Op zich geen slechte comedy, maar meer dan vier afleveringen zaten er toch niet in.
Sanford zonder Son, Archie zonder Edith, Gloria zonder Meathead, Archie zonder conflicten met de Meathead, het huis van de Bunkers zonder de Bunkers…Het is allemaal verspilde moeite.
Soms wil een spin off van bijfiguren wel werken. Een klassiek Engels voorbeeld is ‘George and Mildred’, voortgekomen uit ‘Man about the house’. Essentieel was hierbij natuurlijk dat George en Mildred bij elkaar bleven. Had George óf Mildred een eigen serie gekregen, dan was dat nooit iets geworden.
Iets vergelijkbaars gold voor de All in the Family-spin off ‘The Jeffersons’. De familie Jefferson was een zwarte familie die naast de Bunkers woonde. Deze familie verhuisde op een gegeven moment en verdween uit de serie om een eigen serie te krijgen.
De familie bleef dus bij elkaar en bleek genoeg draagvlak te hebben om tien jaar lang in Amerika een kijkcijferhit te blijven.
‘The Jeffersons’ kreeg ook weer een spin off in de vorm van ‘Checking in’ over de werkster des Jeffersons, Florence Johnston, die de Jeffersons verliet om in een hotel te gaan schoonmaken. Toen Florence niet draagkrachtig genoeg voor een eigen serie bleek, keerde zij weer terug bij haar oude werkgevers. De reden: het hotel waar zij werkte zou afgefikt zijn.
De werkster van Maude deed het beter met haar spin off. Maude -die als nicht van Edith Bunker overigens ook weer offgespind was van ‘All in the family’- had een huishoudster genaamd Florida Evans die de serie verliet om haar eigen serie ‘Good times’ te beginnen. Deze serie liep zo’n vijf seizoenen maar ging toch als een nachtkaars uit omdat Florida-vertolkster Esther Rolle na enkele jaren de serie verliet. En als een spin off zijn eigen spin off wordt omdat de hoofdrolspeler om wie de spin off draait wegvalt is het einde natuurlijk zoek. En in zicht.
Opmerkelijk op deze site is ook het grote aantal crossovers. Met name in het sitcomgenre zijn er heel wat personages uit sitcoms in elkaar’s serie te gast geweest. Ook hebben heel wat comedy-iconen uit een ver verleden een korte rentree gemaakt in latere comedy’s.
Zo waren in de laatste aflevering van ‘The fresh prince of Bel Air’ enige leden van de Jefferson-familie te gast. Andere gasten waren Arnold en mr. Drummond uit die andere legendarische zwarte sitcom ‘Diff’rent strokes’.
Maar de spelers van ‘Diff’rent strokes’ zijn ook ooit twee afleveringen te gast geweest in ‘Hello Larry’ en diverse malen in ‘The facts of life’, wat overigens weer een Diff’rent strokes-spin off was over de werkster uit deze serie (klaarblijkelijk een subgenre in het spin offgenre: de ‘housekeeperspin off’).
Zo hebben vele series directe of indirecte lijnen naar elkaar. Volgens de webmaster van Poobala behoren All in the Family, The Jeffersons, Gloria, Archie Bunker’s place, Hauser street 704, Maude, Good Times, Checking in, Diff’rent strokes, Hello Larry, The facts of life en The fresh prince of Bel Air in feite tot één en hetzelfde fictieve comedyuniversum vanwege alle verbanden die er door gastoptredens,spin offs en spin offs van spin offs zijn. Op zich is dat een aardige gedachte.
Maar veel bewoners van deze comedywereld hadden we net zo goed beter niet gekend. En het uiteindelijke lot van vele dierbare bewoners van dit universum had ons ook beter bespaard kunnen blijven.